Rozpościerający się nad Wisłą równinny obszar 880 km2 Doliny Dolnej Wisłoki w północno – zachodniej części województwa podkarpackiego w Kotlinie Sandomierskiej zajmuje Powiat Mielecki. W tym nie do końca odkrytym zakątku Polski, administracyjne granice powiatu obejmujące 9 gmin, 1 miasto oraz 101 sołectw zamieszkuje około 136 tys. osób, świadków historii bądź spadkobierców bogatej tradycji tego regionu. Z jednej strony dynamizm, przemysł oraz postęp nowoczesności w pierwszej w Polsce Specjalnej Strefie Ekonomicznej w Mielcu, z drugiej zaś trochę senny i rozmarzony nadwiślański pejzaż, sprawiają, iż każdy kto odwiedzi ziemię mielecką będzie zaskoczony przenikaniem i wzajemnym oddziaływaniem na siebie tradycji i postępu.

Pomiędzy nowoczesnością, a urokliwymi pejzażami, jak świadkowie naszej przeszłości wyrastają skarby architektury ziemi mieleckiej. W każdej gminie jest taki skarb, jak choćby pochodzący z 1677 roku zbudowany z drzewa modrzewiowego kościół w Gawłuszowicach, chorzelowski kościół parafialny z XVII-wiecznymi ołtarzami, w Padwi Narodowej ołtarz z XVII wieku zachwyca barokowym stylem, XVII-wieczny kościół w Czerminie urzeka odlanym w 1525 roku dzwonem, średniowieczna wieża mieszkalno-obronna w Rzemieniu jedna z pierwszych budowli murowanych na terenie Puszczy Sandomierskiej. Przykładów pięknej architektury jest jeszcze dużo więcej, bo choćby sięgający swą historią XV wieku zamek w Przecławiu, cudownie zdobiona, wzniesiona końcem XVII wieku bazylika mniejsza w Mielcu, siedziba Muzeum Regionalnego w kunsztownym Dworku Oborskich z XIX wieku w Mielcu, datowany na 1692 rok drewniany kościół w Jamach, modrzewiowy kościół z końca XVIII stulecia w Zgórsku. Wymienione obiekty to tylko nieliczne przykłady bogatej w style architektury ziemi mieleckiej, do pomniejszych ale równie ważnych należą niezliczone ilości przydrożnych kapliczek, krzyż pokutny z 1791 roku, XIX-wieczny wiatrak, kopce szwedzkie, Góra św. Anny, wedle tradycji kopiec na grobie chana tatarskiego.

Wymienione przykłady architektury tym bardziej są wyjątkowe, gdyż wpisane w równinny krajobraz ziemi mieleckiej położonej nad Wisłą i Wisłoką, gdzie dawna Puszcza Sandomierska pozostawiła jeszcze swe ślady. To tutaj na terenie Nadleśnictw Mielec i Tuszyma zostały utworzone trzy rezerwaty przyrody. Rezerwat „Bagno Przecławskie” to ostoja torfowisk i mszarów, boru sosnowego i bagiennego, gdzie wśród ponad 200 gatunków roślin żyją m.in. wilki, jelenie europejskie, myszołowy. W 1960 roku w celu ochrony stanowisk 120-letniego buka, fragmentu Puszczy Sandomierskiej utworzono „Rezerwat Buczyna im. prof. Władysława Szafera”, a spotkać tu można objęte ścisłą ochroną rośliny w tym lilię złotogłów. „Rezerwat Pateraki”, prezentowany jako trzeci, jest rezerwatem leśnym o bardzo zróżnicowanej roślinności, a słynie głównie z występowania lilii złotogłów, bluszcza pospolitego oraz śnieżycy wiosennej, roślin objętych ścisłą ochroną gatunkową. Tym z czego jeszcze powiat mielecki słynie to śródleśne hodowle koników polskich i danieli oraz żeremie bobrów.

Tak wiele ciekawych zabytków, taka różnorodność przyrody, tradycja i nowoczesność na rozpościerającym się nad Wisłą równinnym obszarze 880 km2 Doliny Dolnej Wisłoki w północno – zachodniej części województwa podkarpackiego w Kotlinie Sandomierskiej, nie do końca odkrytym zakątku Polski – ziemi mieleckiej.

Mamy nadzieje, że obraz naszego regionu ledwo naszkicowany sprawił, iż poznaliście Państwo nasz powiat zanim tu przybędziecie a przekraczając jego granice poczujecie się Państwo jak u siebie.